zaterdag 11 juli 2015

Zwembadeigenaren

Terwijl de brandende zon bijna verdwenen is, lijkt de rust in het dorp veel op de rust van overdag. Toch voel je de veranderingen, vooral omdat de geluiden anders zijn, alle geluid lijkt nu van ver weg te komen. In de verte hoor ik mensen praten, ze zitten op een terras om af te koelen na deze alles verzengende dag. In de verte hoor ik een hond blaffen, uit puur plezier vanwege de temperatuur die nu gaat dalen. Heel in de verte hoor ik een kennelijk autogeluid van iemand die nodig van A naar B moet. De raamluiken zijn nog steeds overal gesloten opdat de huizen koele plaatsen zullen blijven. De Périgord heeft weer een dagje canicule overleefd. Ze zijn er niet elk jaar, maar àls ze er zijn, de hittegolven, weet iedereen wat hem te doen staat. Niet klagen of zeggen dat het warm is, want dat maakt het alleen maar erger. Zo min mogelijk bewegen, is het devies. Zelfs geen potje belotten (klaverjassen) of tafelvoetbal, want dat is in deze omstandigheden niet goed voor het hart. Degenen met een zwembad hebben op dit moment veel boezemvrienden, die met hun kinderen, kleinkinderen en achterneefjes komen plonsen. Straks wanneer de koelte zich presenteert, zullen de vrienden plots huiswaarts zijn gekeerd, hun rotzooi en de urine van hun kleinkinderen achterlatend. Morgen zullen zij weer vrienden zijn, tenzij het weer omslaat.

De zwembadeigenaren, ze zijn met velen, verkeren in een altijd durende penibele positie. Het ganse jaar zijn ze met hun haat/liefde bezig. In de winter hopen ze dat niets zal stuk vriezen, in de lente constateren ze wat de vorst heeft aangericht. Er moeten Franse vakmannen worden gebeld, die niet zullen komen. Daarom gaan de zwembadeigenaren zelf te water, ook al meet het vocht slechts 12° Celcius. Gelukkig hebben zij veel tijd, want vrienden hebben zij niet. Tot op een gedenkwaardige dag in juli, als een canicule uitbreekt. Vervolgens, in de herfst, rennen zij met een schepnetje heen en weer omdat de boombladeren dit bevelen. In gedachten nadert de winter al...

vrijdag 10 juli 2015

Grote problemen, kleine oplossingen


De laatste jaren worstelt ons dorp, zoals zo vele dorpen, met een levensgroot probleem. De kinderen die hier geboren zijn, trekken  naar de grote stad en laten het dorp steeds leger achter. In de dorpskom zelf, le bourg, woonden honderd jaar geleden nog meer dan tweeduizend mensen. De meesten woonden bepaald niet comfortabel, meestal met een man of vijftien in een klein huisje. In Saint- Pompon, een kruispunt van Romeinse wegen en een halteplaats voor bedevaarders richting Compostella, was altijd veel te doen geweest, dit versterkt door twee okermijnen en de mijn voor pure kalksteen, destijds gebruikt in de drukkerijwereld (steendruk). De honderdjarigen van ons dorp kunnen boeiend vertellen over de ervaringen in hun jeugd. Toen telde het dorp nog meerdere cabarets, etablissementen waar je kon eten, drinken en feesten om vervolgens in twijfelachtig gezelschap naar de hooizolder te gaan. Ook weten de oudjes nog hoe vroeger de markten waren. Er was een straat gereserveerd voor eenden en een andere voor varkens. Momenteel wonen er in de dorpskom nog zo'n 60 mensen, de gemiddelde leeftijd is zeer hoog, want 8% van de mensen is de honderd gepasseerd. Toen Carine en ik hier 25 jaar geleden voor het eerst kwamen, was het dorp nog in volle bloei. Helaas, de mensen die toen heel oud waren, zijn er niet meer.
Nog steeds mag ons dorpje zich gelukkig prijzen, want we tellen: 1 slager, 1 bakker, 1 postkantoor, 1 apotheker, 1 superette, 1 benzinestation, 2 cafeetjes,1 restaurant, 1 boerenbondwinkel, 2 campings, 1 school, 1 lelijk gemeentehuisje, 1 bibliotheek en 60 sjacheraars die eieren tegen kroppen sla ruilen. Maar hoe lang nog? Madame Badourès van het ene cafeetje met benzinepomp gaat richting de 80. De bakkerij is onlangs gestopt met zelf brood bakken. Christian de beenhouwer is de pensioengerechtigde leeftijd gepasseerd en zoekt wanhopig naar een opvolger. In het andere cafeetje annex restaurant is Bruno gestopt om de tent te gaan verhuren aan een Hollander. Maandelijks gaat er wel iemand dood, ondanks het dagelijkse gevecht dat onze jonge burgemeester levert, die tevens de wijkverpleger is.
Hoe gaat dit dorp met de toekomst om? Voortvarend en ambitieus. Er hangen tegenwoordig honderden geraniums en rozen te bloeien, oude straatjes werden opgeknapt, er kwam weer een weekmarkt, het toerisme wordt gepamperd met een wekelijkse Marché Gourmand op zaterdagavond en zelfs werd afgelopen mei hier het door Culinaire Saisonnier gesponsorde (50 euro) nationale kampioenschap VTT (mountain bike) verreden. De burgemeester heeft via zijn vriendjes gezorgd voor een supersnelle internetverbinding, gratis wifi en een zendmast voor mobiele telefonie. Volgens hem kan het dorp een nieuwe toekomst krijgen dankzij internet. Want waarom zou je met je webshop in het benauwde Parijs blijven zitten terwijl Saint Pompon je toelacht. Inmiddels heeft hij met zijn visie al enkele succesjes geboekt en dat geeft vertrouwen. Er is een kleine superette gekomen waarvan de gemeente de huurlasten draagt. Wally heeft de afgebrande kruidenierswinkel omgetoverd tot luxe chambre d'hôte en ikzelf heb in totaal 3 huizen zorgvuldig gerestaureerd, iedereen draagt zijn steentje bij. Ik weet bijna zeker dat dit dorp mij zal overleven.


woensdag 8 juli 2015

Algemene update begin juli 2015

De eerste weken van mijn verblijf in het lieflijke Saint-Pompon, ik meldde het u al, besteedde ik aan het schrijven van de experimentele roman SNAREN. Veel meer kon ik overigens niet doen met mijn gebroken rib, zeker geen gebouwvak. Stilaan wordt de pijn minder en kan ik beter bewegen. Omdat Carine in aantocht was, heb ik toch maar een en ander gedaan, zoals grasmaaien, zwembad opzetten en mijn eigen rotzooi opruimen. Het in de winter gezaaide gras begint al lekker op te schieten. Aan de plaatjes kan u zien hoe zeer ik mijn best deed.



Een klassieke zomerse bezigheid voor mij is het maken van de Ti'Ponch. Blanke rum en een grote hoeveelheid specerijen laten macereren en vervolgens mengen met sinaasappelsap. Een wolf in schaapskleren.



Dan moet ik u nog even met enige fierheid melden dat je vanaf de berg slechts twee gebouwen van de dorpskom kunt zien: de kerk en Château Norbert. 



Gallische wegen en geheimzinnige bouwwerken

Altijd had ik gedacht dat de Romeinse wegen in en rond ons dorp door de oude Romeinen waren aangelegd. Mijn trouwe gids Christian wist me te vertellen dat ze veel ouder zijn. De Romeinen maakten er gebruik van en pasten ze aan, ook maakten ze er aaneengesloten netwerken van. De wegen zijn echter van Gallische oorsprong. Ze worden hier Chemins Gaulois genoemd. Ze zijn meestal redelijk smal en bieden plaats aan een voetganger met één beest. De weggetjes worden aan weerszijden geflankeerd door stenen muren, soms laag, soms hoog. Je treft ze zowel in open veld als in de dichte bossen aan.




Aan de weggetjes kom je van tijd tot tijd zeer oude bouwwerken tegen. Die hebben de tand des tijds kunnen doorstaan omdat ze volledig uit natuursteen zijn opgetrokken, zonder gebruik te maken van hout dus. De mooiste die ik tot nu toe tegenkwam, is ooit gebouwd geweest als drogerij. Het dak is hoog en krijgt bovenaan de vorm van een schoorsteen terwijl er onderin ventilatiegaten zitten. Welke oogst werd hier ooit gedroogd?



Met grote regelmaat ontdek je een stenen cabane langs de weggetjes die slechts ruimte bieden aan één persoon. Die waren bedoeld als schuilplaats bij onweer.


Zelfs ontdekte ik een cabane, zeer bijzonder, die uit drie afzonderlijke vertrekken bestaat. Hij is van een wonderschone architectuur. Er zullen ooit mensen hebben gewoond, want er zijn nog duidelijke restanten van een stenen veekraal. Van één element dat ik rond Saint-Pompon aantrof, kan ik de functie niet begrijpen. Het betreft een muur tussen de wijngaarden die op sommige plaatsen wel twee tot drie meter dik is. Daarin zijn diverse cabanes gebouwd.



woensdag 24 juni 2015

La cabane du juge

Een gebroken rib waar ik mee kamp, is er de oorzaak van dat ik niet mag bouwvakken, het is de eerste keer in 14 jaar dat ik in Saint Pompon niet in mijn bleu rondloop. Om me toch nuttig te maken, besloot ik om een boek te gaan schrijven. De titel is "Snaren". Nee, geen culinaire zaken ditmaal, ik vond  het een uitdaging om mijn allereerste roman te schrijven. Vijf dagen en nachten ben ik ermee bezig geweest en het boek van circa 240 pagina's is nu klaar. Het is een experimenteel boek geworden. De eerste afdeling zal op gewoon wit papier worden gedrukt. Vervolgens mag de lezer zelf kiezen hoe het verhaal afloopt: zeer emotioneel à la Jasmijn, bikkelhard of onverwacht. Daarvoor zullen er drie katernen van een andere papierkleur verschijnen: roze, geel en blauw. Zoals elk mens talenten heeft, bezit ik er ook één: ik kan schrijven met de snelheid van een raket. Mijn vingers bewegen over het toetsenbord en achteraf lees ik dan wat ik heb geschreven. Met andere woorden besef ik op het moment zelf niet wat ik schrijf, laat staan dat ik zou kunnen vermoeden wat er over vijf minuten in het verhaal gebeurt.

Enfin, ondanks de gebroken rib ben ik met mijn trouwe gids Christian op pad gegaan. Hij laat met dingen zien die zelfs de meeste dorpsbewoners niet kennen. Zoals la cabane du juge. Vele steden mogen dan een duur en statig gerechtsgebouw hebben, die van Saint Pompon is de allermooiste en meest unieke. Hij staat op een plek die je normaal nooit zou ontdekken, diep in de bossen op verre afstand van de bewoonde wereld, omgeven door bramenstruiken en dicht struikgewas. Christian had een kapmes meegenomen opdat we ons een weg konden banen. En plotseling stond ik voor zijn neus, het gerechtsgebouw. Het is een cabane, wat wil zeggen dat hij volledig uit natuursteen is opgebouwd, er is geen houten balkje te ontdekken. Het gebouw is rond met een zit- of hangbank over de volle lengte van de muur. Voor toehoorders was er een speciale oplossing bedacht: rond het gebouw is een verhoging gemaakt van ruim een meter breed. Het publiek kon meeluisteren via de luistergaten. De cabane schijnt te stammen uit de Gallische tijd, dus nog voor de Romeinen verschenen. Iedereen die iets op zijn kerfstok had of een geschil met de buren had, werd hier door de dorpelingen of dorpsoudsten berecht. Ten tijde van Lodewijk XIV, zo is bekend, kwam er een ander regime. Van tijd tot tijd kwam er een rechter uit Sarlat naar Saint Pompon om de vonnissen uit te spreken. Nog tot rond 1920 ging dat zo. Sindsdien gingen de bomen, bosjes en bramenstruiken groeien. Heel boeiend allemaal.

Rondom is de verhoging te zien waarop toehoorders konden luisteren

De bank en de luistergaten

Het dak in de Gallische bouwtechniek, geheel uit steen


maandag 13 april 2015

Stenen zoeken

We hadden een mooie oude kachel op de kop getikt, model Colonial van Godin, dezelfde als in onze winterkamer maar dan een maatje kleiner. Ideaal om in het gastenverblijf te plaatsen. De afschuwelijk betegelde haardpartij hadden we een vorige keer al aangevallen: tegels wegkappen, bezetting wegkappen, voegen uitkrabben en opnieuw voegen. Wat er nu nog overbleef was de vloer van de haard, veel te klein voor de kachel. Dus moest ik een nieuwe haardvloer aanleggen, uiteraard op de middeleeuwse manier.


Carine en ik maakten een ritje rond het dorp om de juiste stenen te zoeken. Die vind je meestal op klandestiene stortplaatsjes. En ja hoor, in de buurt van Campagnac vonden we zo'n illegale déchetterie volop bruikbare stenen. De Avalanche werd volgeladen.



Thuisgekomen ging ik meteen aan het werk. Eerst een fundering storten met kippengaas en specie. Daarna passen en meten, de stenen zijn immers verre van vierkant. Toen de stenen plus de metalen vloerplaat na een uurtje of zes ploeteren goed lagen, moest het spel eerst een paar dagen drogen. Vervolgens moest de nieuwe vloer worden gevoegd. Ik gebruik het recept van de Franse monumentenzorg: 18 delen rood okerzand uit Saint-Pompon, 8 delen kalk tradifargue en 4 delen witte cement. Na enkele uurtjes aandrogen begint het zwaardere werk. De voegen moeten eerst geborsteld met een staalborstel, dan met een harde nylon borstel, dan met een zachtere. Je wilt namelijk geen strepen in de voegen. Na verloop van tijd ontstond er warempel een puik vloertje.






Wat deed Carine intussen? Die zaaide gras. Vader en zoon Laplanche hadden namelijk een stuk grond omgeploegd en geëgd, er moest graszaad (kwaliteit Rustique) worden gestrooid voordat de mannen met de wals kwamen. U ziet de zaaivrouw als een stipje aan de horizon.


Gebeurde er vorige week nog meer? Het bubbelbad en de stoomdouche zouden donderdag arriveren (hetgeen gebeurde) en er was in de badkamer van het gastenverblijf nog héél veel werk te doen. Gipsplafond aanleggen, muren bezetten, behangen, betegelen... Dat alles werd net op tijd in gereedheid gebracht. De komende tijd krijgt de badkamer nog een parketvloer en daarna kan alles proper worden geïnstalleerd. De watervoorzieningen liggen klaar en ik heb overal (op de juiste plekken?) electriciteit aangelegd.





Alles wat ik tot nu toe noemde, deden we met z'n tweetjes. Alsof dat al niet genoeg was, kregen we héél veel aanloop, minstens een man of dertig. Belgen, Nederlanders, Fransen, we laten altijd graag even het werk liggen om het glas te heffen...


Een eigen instituut in oprichting


Zie hier het logo dat op mijn oude R-4 zal worden geschilderd of geplakt. Jawel mensen, ik ben de fondateur van een instituut in oprichting en zal u vertellen waarom dat nodig is.

Truffels zitten meestal ondergronds en dienen te worden opgespoord. Omdat de meeste menselijke neuzen hiervoor niet geschikt zijn, werden in het verleden varkens ingezet bij het zoeken. Een varken doet dit werk prima en zonder de minste opleiding.


Het varken heeft echter enkele grote nadelen. Ten eerste is het beest moeilijk hanteerbaar en, nog belangrijker, hij eet de gevonden truffel graag zelf op. Vandaar dat in het verleden veel truffels verloren gingen.

Om deze reden ging men honden inzetten. Een hond doet niets liever dan zijn baas plezieren. Heb je het dier opgeleid dan zal hij fanatiek naar truffels zoeken. De hond lust geen truffel, hij wijst ze alleen aan. Maar ook de hond heeft een groot probleem: hij wijst zowel de rijpe als de onrijpe truffels aan. Aan een onrijpe opgegraven truffel heb je niets, je kan het ding weggooien.


Vandaar dat steeds meer truffelboeren willen overstappen op de alleroudste manier, namelijk "à la mouche". Truffels zoeken met behulp van een vlieg. Als u denkt dat ik u nu voor de gek houd, kijk maar eens op Google. Chercher des truffes à la mouche is een wijdverbreide sport geworden. Maar ja, ook de vlieg kent een probleempje. Omdat vliegen al honderd jaar niet meer gebruikt werden, werd de kunst van het truffelzoeken niet van vliegenmoeder op vliegendochter doorgegeven. Het gaat erom dat je als truffelboer de meest getalenteerde vliegen zoekt en die vervolgens verder opleidt. Wie heeft daar tegenwoordig nog tijd voor? Niemand! Zo'n opleiding moet centraal geregeld worden, zoals alle andere onderwijs. Voilà, dat is wat mijn instituut gaat doen: getalenteerde vliegen bekwamen in het truffelzoeken. De opleiding, die drie weken duurt, bestaat uit een theoretisch en praktisch gedeelte. Voor eendagsvliegen is een verkorte cursus van kracht. Na succesvolle afronding van de opleiding krijgen de vliegen een klein diplomaatje plus een medaille.



Lang leve de truffel! Vive la truffe!





zondag 29 maart 2015

Red de Zoetwaterbotel

Zoals u weet ben ik benoemd tot EU ambassadeur voor een periode van drie jaren binnen het project Red de Carreteras de Andaluciá, in het Nederlands: Red de Zoetwaterbotel. Deze benoeming is voor mij dermate aangrijpend dat ik ervoor een aparte blog heb opgericht. Deze is vanaf nu in de lucht. Neem aub even een kijkje op zoetwaterbotel.blogspot.com zoetwaterbotel.blogspot.com
Alvast bedankt!

zondag 15 maart 2015

HUIS TE KOOP (1)

Het betreft een "maison de bourg", een huis dat in de loop der geschiedenis belangrijk moet zijn geweest. Dat is te zien aan de gevelbreedte van 15 meter en de aanwezigheid van maar liefst 4 vuurplaatsen. Het huis moet gebouwd zijn tijdens de Honderdjarige Oorlog (1337-1453), althans de benedenverdieping stamt uit die tijd. Eén van de muren is twee meter dik en zal deel hebben uitgemaakt van de verdedigingsmuur van het dorp. De stenen deurlijst beneden stamt zonder twijfel uit de 14e eeuw. In de loop der eeuwen is de benedenverdieping in stand gebleven.

In de 19e eeuw werd het huis aangepast aan zijn tijd. Er kwamen grote ramen op de 1e verdieping en geheel volgens de mode van toen kwam er een stenen dakkapel. Tevens werd inpandig een bureau gebouwd. We hebben een bijna onleesbaar gevelbord gevonden van een verzekeringsmaatschappij dus vermoeden we dat de verbouwingen werden uitgevoerd door een verzekeringsman. Aan het begin van de 20e eeuw werd er in het huis een naaiatelier gevestigd. Die activiteit speelde zich af boven het oorspronkelijke koetshuis. Dit koetshuis, zo weten oude mensen te vertellen, was vroeger eigendom van de baron die op château Mespoulet woonde. Hij gebruikte het koetshuis één keer per week, als hij naar de kerk ging. Voor het naaiatelier werd op het koetshuis een verdieping gebouwd. Voor het atelierpersoneel werd een smalle betonnen trap aangelegd, een afschuwelijk ding dat we hebben gesloopt om plaats te maken voor een eikenhouten balcon.

De eerste foto's laten zien hoe we het huis aantroffen. Het had lange tijd leeggestaan en was in erbarmelijke staat, een ruïne die door de burgemeester betiteld werd als "le coin noir de Saint-Pompon". Het dorp was maar wat blij dat een gekke buitenlander de moed had om het te gaan restaureren. Ook Bâtiments de France (monumentenzorg) was er blij mee, het huis ligt immers pal tegenover de 11e eeuwse verdedigingspoort die een staatsmonument is en veel bezoekers trekt.





Waar zullen we onze reis door het huis beginnen? Op de 1e verdieping. Alle mensen in de Périgord woonden vroeger op de 1e verdieping, de begane grond was voor het varken, de ezel en de kippen.
De 1e verdieping bestaat uit een living met open keuken, een bureau, een slaapkamer en een badkamer.
In de keuken hebben we zo veel mogelijk oude elementen behouden, zoals de schouw, de grote wasbak en de garde-manger. Deze laatste, boven de gootsteen, is een koelkast avant la lettre, in de buitenmuur gebouwd op de koelste plaats van het huis. In de schouw, voorzien van ingebouwde dampkap, verzwaarde electra en gasaansluiting, past een fornuis van 90 cm. Onder de gootsteen is een berging voor onderhoudsproducten, het piepkleine deurtje daarnaast herbergt een muurkluis. Voor warm water is er een aparte kleine boiler. Verder is in de keuken een keukenblok met daarin een vaatwasser, een koelkast, 2 bergkasten en 5 lades. Als culinair journalisten is het altijd onze droomkeuken geweest.





De living telt 2 grote vensters met een adembenemend uitzicht op de monumentale poort en de kerk. Verder zijn er een schouw en ingebouwde servieskast. Tot de inboedel behoort een hoekkast die honderd jaar geleden door de schrijnwerker van Saint-Pompon met de hand werd gemaakt, speciaal voor dit huis.





Het kantoortje heeft een groot en een klein raam en een schouw.


Morgen gaan we naar de rest van de 1e verdieping.


HUIS TE KOOP (2)

We vervolgen onze reis over de eerste etage en komen in het voormalige naaiatelier boven de garage. Hier zijn een ruime slaapkamer plus badkamer gevestigd, dit gehele gedeelte is voorzien van een prachtige oude kastanje vloer. In de badkamer zijn een douchecabine, wc, wastafel en muurkast gesitueerd. De wastafel hoort authentiek bij het huis en is uiteraard opgeknapt. Een deel van het plafond loopt schuin, hierin is een Velux raam geplaatst.




Vervolgens komen we in de slaapkamer. De raampartij is originele art deco. Een buitendeur geeft uit op een balconnetje. Verder is er in deze kamer een kleine berging aanwezig. Van de peperdure zware gordijnen die je overal op de eerste verdieping aantreft, hebben we ook een sprei en enkele bedkussens laten maken. Zoals overal in het huis zijn stopcontacten rijkelijk aanwezig.




We gaan terug naar de living waar een deur uitgeeft op een klein overloopje met de trap naar beneden.


Nog even het uitzicht vanuit de living op de dorpspoort en kerk. Het lijkt wel een plaatje van Anton Pieck. Vandaag dat ik besloot om dat uitzicht te gebruiken op de cover van mijn boek Groeten uit de Périgord.


Morgen de begane grond.