Even een uurtje helemaal niks doen

Vanavond ziot ik gewoon eens een keer helemaal niks te doen. Wat is er de afgelopen twee weken dat ik in Saint-Pompon was allemaal gebeurd. De garagemuren zijn opnieuw bezet met crepi à l'ancien, de zolder is geïsoleerd en van een nieuwe houten vloer voorzien en de badkamer is volledig gerenoveerd. Dat lijkt me nogal wat voor zo'n korte tijd. Vandaag was niet prettig en dat zal ook morgen zo zijn. Door het werken, kloppen en timmeren op zolder is er een karrevracht rotzooi naar beneden gekomen, in de living en de keuken. Het stof maakte ook allerlei spinnewebben zichtbaar. Dus ben ik vandaag en morgen bezig met het afschrobben van de plafondplanken en -balken, vegen, stofzuigen, poetsen, de ene na de andere vuilniszak vullen. Maar vanavond even niet. He b eens lekker voor mezelf gekookt en zit nu met een glas armagnac te computeren. Met rechts van mijn laptop de i-pad, want daar draait al enkele maanden het spelletje Tropical Island HD op. Huisjes bouwen, boompjes planten, geld incasseren en voort investeren. Ach, ik heb ook mijn rechten. Morgen mijn laatste dag hier.

Voor het thuisfront

Vanmiddag was de stucadoor klaar met de garage. De kleur is op dit moment nog donkerrood. Dat komt omdat het zand van Saint-Pompon veel oker bevat. Honderd jaar geleden waren er nog twee okermijnen hier, dat wil wat zeggen. Over enkele dagen, wanneer de mix van zand, kalk en witte cement opdroogt, zal de kleur veel lichter worden. Maar dat maak ik dan voorlopig niet mee, zondagochtend vertrek ik weer richting noorden.
Ook hierbij een foto als bewijs dat het isoleren van de zolder al flink opschiet. Tegen Frédéric zei ik dat ik een foto maakte "pour mon avocat". Daar schrok hij oprecht van.

Brandgevaarlijk

Tijdens de werkzaamheden op zolder heb ik de spotjes eens goed bekeken die in het plafond zijn ingebouwd. Ik schrok me een aap. In de spots is een hele massa vuil gekomen, dode wespen en houtsplinters. Bij de temperatuur die een spot haalt, is het niet ondenkbaar dat alles in de fik gaat. En een middeleeuws huis dat in de fik gaat, gaat ook ècht in de fik. Alle spots heb ik nu verwijderd, ze worden verruild voor opbouwspots. Wel zo veilig. De inbouwdingen heb ik inmiddels kunnen gebruiken in het nieuwe plafond van de badkamer, daar waar geen brandgevaar is.
Inmiddels werken de dappere bezetters door.

Oorlog

Het lijkt hier in saint pompon of de oorlog is uitgebroken. De klok lijkt negen jaar teruggezet, het moment dat we met de verbouwingen begonnen. De stucadoor is vandaag begonnen met de buitenmuur van de garage. Ik wist dat ikzelf rotzooi kon maken, maar zijn chaos overtreft alles. Ook vandaag begonnen is Frédéric, met het isoleren en beloopbaar maken van de zolder. Bij elke hamerslag dwarrelt er een partij stof naar beneden, vooral antiek stof, gemengd met dode wespen en ondefinieerbare lijkjes van weleer. Vandaar dat ik haasje repje de meubelen bij elkaar heb gezet, overdekt met plastic.
Maar nu komt het. Uit balorigheid en omdat het toch al zo'n rotzooi was, heb ik onze badkamer helemaal gesloopt. Ik was er nooit echt tevreden mee. Bovendien was er ooit een lekkage door een kapotte dakpan en dat liet onuitwisbare sporen na. Ook zag ik het wel zitten om een flinke inbouwkast te maken voor wc rollen, medicijnen, pleisters en ander ongerief. De muur is dik genoeg, daar kan wel een half metertje af. Alles is gesloopt, ik kan nu vanuit mijn bed naar de wc kijken. Hoe moet ik dit in hemelsnaam oplossen, zondag vertrek ik weer. Dat wordt op zijn minst niet meer slapen, volgende maand komt Carine naar hier en die rotzooi kan ik haar niet aandoen. Ach, ik mag nu wel klagen, maar het is als tijl uylenspiegel het al zei: ik heb het aan mezelf te danken. Af en toe (vaak zelfs) doe ik in een spontane opWelling dingen waar ik binnen de vijf minuten spijt van heb. Te laat. Achteraf gelukkig maar, want anders had ik minder ver in het leven gestaan. Jezelf het vuur aan de schenen leggen, het is een onmiskenbaar deel van mezelf.
Morgen wat foto's van de chaos. Maar nu eerst timmeren, gipsplaten schroeven, muren en plafond bezetten, spots inbouwen en behangen.
Had een dag maar 240 uur, dat zou al schelen.

Tuyau (2)

Een volger merkte terecht op dat de tuyau niet altijd ongevaarlijk is, een waarschuwing is daarom wel op zijn plaats. Kijk hem nooit recht in de ogen, want dan kan hij wel eens keihard gaan spuiten.

Tuyau

Vorige week beschreef ik de twee slangen die je in Frankrijk tegen kunt komen, vandaag mag ik daar een derde aan toevoegen: de tuyau. Vanochtend had ik er eentje in mijn hand, zie foto. Het is moeilijk om deze slang te omschrijven, want hij kan uiteenlopende kleuren hebben, dik zijn of dun en zeer lang zijn of slechts kort. De meeste kans om hem tegen te komen, heb je in zomerse tuinen en op rommelige boerenerven, terwijl hij zich ook graag op vuilnisbelten (déchetteries) ophoudt. Gelukkig is hij volkomen ongevaarlijk en laat hij zich graag beetnemen.

Wachten op onweer

Zaterdag zeiden alle dorpelingen dat er morgen (zondag) onweer zou komen. Ze zeiden dat met blijde gezichten. Waarom blij zijn met onweer? Dat heeft te maken met de walnoten. In de Périgord Noir staan honderdduizenden notenbomen, ze vormen een belangrijk onderdeel van elke boerenexploitatie. Op dit moment hangen de noten nog bijna allemaal aan de boom, het vruchtvlees rondom is al bruin aan het worden. De boeren weten dat juist op dit moment één flinke onweersbui voldoende is om alle noten van de bomen te laten vallen. Nu de wijnoogst binnen is en de boeren relatief weinig te doen hebben, wacht men op hét moment. Zondag was er echter helemaal geen onweer, het was wishfull thinking geweest.
Waar gaan trouwens al die noten naartoe? Vooral naar de coöperatie Cerno in Cénac. Wat die er mee doet? Een groot gedeelte wordt gewoon gedroogd. Nadat de bast machinaal kapotgeslagen is, wordt het binnenwerk al dan niet vermalen en gaat dat hoofdzakelijk naar de foodindustrie. Van de slechtste kwaliteit wordt olie gemaakt, de allebeste noten behandelt men nog steeds met huisvlijt. Vele boerenfamilies houden zich daar in de donkere wintermaanden mee bezig. De noot krijgt een tikje met een houten hamer, zodanig dat het gehele binnenwerk keurig intact blijft. Dat noemen we cerneaux, een relatief duur product.

Bloemenhulde

U weet dat we in juli ons gerestaureerde balcon inhuldigden met een groot dorpsfeest. Ditmaal is er weer een klein stapje gezet, namelijk de vervanging van de betonnen bloembak bij het slaapkamerraam door een eikenhouten exemplaar. Het ging me te ver om alweer een dorpsfeest te geven, dus heb ik het ding een bloemenhulde gebracht met prachtige blauwe asters.

Disneyworld

Orlando, Marne-la-Vallée, de kitscherige Disney droomwereld waarin je zowel muizen als eenden kunt laten praten en waarin de wolf nimmer een biggetje te pakken krijgt, kom je op diverse plaatsen tegen, zelfs de Chinezen schijnen al zoiets aan het bouwen te zijn. Dat is allemaal klein bier vergeleken met wat er in Saint-Pompon gebeurt. Enkele dorpelingen vinden dat we in de vaart der volkeren moeten worden opgenomen, dus plakken ze het volledige dorp dicht met kitsch. Over het droogstaande riviertje de Mandalou heeft men een nepbruggetje gebouwd met een fiets erop, terwijl er al vier echte bruggetjes waren. De bedding van de Mandalou is voorzien van glimmend plastic die aan naïevelandschapschilders het idee geven dat er wel degelijk water stroomt. Maar ook zijn er enkele levensgrote poppen neergezet die je met hun mismaakte koppen aanstaren. De waterafloop van het dorpsfonteintje is herbouwd in authentieke bamboe. De muren van de twaalfde-eeuwse kerk is van flikkerende feestverlichting voorzien, want ook de Notre Dame heeft zoiets. Wat het meest opvalt, is dat het hele dorp vol oude fietsen staat, dit als onderzetters voor geraniums. De dorpelingen inschattend, zullen de vele tientallen fietsen blijven staan als de geraniums verwelkt zijn.
Over smaak valt niet te twisten, iedereen vindt het zijne/hare mooi. Maar er zijn snetverdemme grenzen. Wansmaak, dat is wat anders. Daar wil ik graag over twisten. Toen ik hier voor het eerst kwam, vond ik dat de mensen best wel een portie zelfvertrouwen konden gebruiken. Ik heb er dan ook alles aangedaan om dat vertrouwen te stimuleren. Stel dat ik op dit moment heel toevallig voor het eerst in Saint-Pompon belandde, zou ik dan op slag verliefd worden en meteen een huis willen kopen? Ik denk het niet. Anno 2011 zou ik snel zijn doorgereden naar het eerstvolgende dorp. Daarin is de keuze ruim, want zowel Daglan, Saint-Laurent, Prats-du-Périgord, Bouzic, Besse als Campagnac zijn eerstvolgend. Ik zou keuze genoeg hebben gehad.

Rampeau

De oudjes waren zondag tijdens de kermis fanatiek bezig met iets dat ze "rampeau" noemden. Enkele kruiwagens zand worden op straat neergekieperd, de ballen worden van zolder gehaald, enkele strobalen worden ter bescherming van de leefomgeving neergezet. Omdat de strobalen onvoldoende soelaas bieden tegen het overjaarsehormonenballengeweld worden de raamluiken van de buren even uit hun sponning gehaald en tegen de strobaal gezet. Het feest kan beginnen, geduldig wacht iedereen op zijn beurt.
In het zand zijn drie houtjes neergezet, door de autochnonen "pylons" genoemd. De bedoeling is om met een houten bal de drie pylons tegelijkertijd te vellen. Een soort van bowling avant la lettre dus. Oprecht geïnteresseerd stelde ik diverse vragen. Hoe werkt de puntentelling? Elke pyloon is één punt. Maar als je er drie tegelijk te pakken hebt? Ah, dat is meer. Hoeveel meer? On ne sais pas exactement. Vijf punten? Oui. Tien misschien? Ah oui. En dan: tot hoe ver gaan de punten? Wanneer is iemand winnaar? Bij deze vraag keken de Pomponnais naar me of ze water zagen branden. Tsja, daar had men geen antwoord op, niemand had zich ooit die vraag gesteld. Tot we er genoeg van hebben, zei de een. Tot we dorst hebben, zei de ander. Rampeau speel je niet om te winnen of te verliezen, rampeau speel je voor de gezelligheid. Punten zijn van geen belang. Ze zijn zelfs hinderlijk, want iemand moet ze bijhouden en dat loopt altijd verkeerd af.
Echte kermisspelen, ik ben er jaloers op. Het zijn geen dingen die geld kosten, zelfs zitten er geen batterijen in. Gewoon zelfgemaakte houten ballen, enkele stokjes, een paar kruiwagens zand en een strobaal. En niet te vergeten een soort hark zonder tanden om het zand glad te strijken. Wellicht zijn de attributen een paar honderd jaar oud. Met kermis komen ze tevoorschijn. Was het maar vast volgend jaar.

Vrouwen in mannenkleding

Zondag berichtte ik u over de kermis die ik plotseling in Saint-Pompon aantrof. Omdat ik van de teringherrie niet kon slapen, ging ik met de camera op pad om u verslag te doen.
U zult het niet willen geloven, maar van de zes stands die de kermis telt, zijn er drie met botsauto's. Drie nota bene, dat zie je zelfs in Antwerpen of Tilburg niet. Wellicht heeft het beruchte Franse puntenrijbewijs een Sehnsucht op gang gebracht, alle autootjes waren de hele middag bezet, er was zelfs een rij wachtenden. Een munt in het gleufje stoppen en dan je buurman rammen, het zit bij de mens ingebakken. De drie andere stands betroffen het hengelen naar plastic eendjes waarbij je altijd hetzelfde wint, het van dichtbij schieten op balonnen zonder ze te raken en een draaimolen voor de kleinsten. Maar er was ook een tent en daar waren mensen aan het dansen. Echte volksdansen met echte muziek. De drie muzikanten hadden aan kleine accordeon, een Franse doedelzak en een snaarinstument dat jammerlijk geluid maakt door aan een molentje te draaien. Zeer authentiek allemaal. Ook de klederdracht van de dansers was authentiek. Het viel me op dat bijna de helft van de vrouwen mannenkleding droeg. Dat heeft niets met sexuele afwijkingen te maken, het is een kwestie van pragmatische oplossingen zoeken voor het mannentekort. De traditie van dansende vrouwen in mannenkleding schijnt in de eerste wereldoorlog te zijn ontstaan, dit om voor de hand liggende reden.

Naar bed en binnen vijf minuten weer op

Vannacht heb ik de reis naar het zuiden gemaakt. Dom was dat ik na drie uur slapen dacht helemaal fit te zijn. Nee dus. Al ter hoogte van Arras moest ik op de parking een dutje doen. Vervolgens vechten tegen de slaap tot bij Orléans. Daar weer een dutje. En zo ging het verder. U begrijpt dat ik blij was dat ik eindelijk het eerste verkeersbord Saint-Pompon zag. Toen was het niet ver meer. In mijn dorpje bleek dat men op het marktpleintje een heuse kermis aan het opbouwen was. De auto dus op een kilometer afstand geparkeerd, gelukkig heeft mijn koffertje van die wieltjes onder zich. Nooit eerder geweten waar die
voor dienden. Nu dacht ik de tekort gekomen slaap eventjers in te halen. Nee dus. Welgeteld vijf minuten nadat ik mezelf dapper naar het bad had verplaatst, brak de pleurus uit. Een godvergergeten herrie ging door het dorp galmen, vermoedelijk afkomstig van de botsautootjes. De brave man heeft niet alleen een draaitafel, ook een microfoon. Met allebei lijkt hij geboren te zijn. Dat schiet niet op, dus heb ik de moed opgegeven en me weer uit bed geworsteld.
Een kermis met botsautootjes, nota bene in Saint-Pompon, hoe verzinnen ze het! Hier wonen 4 kinderen, 8 honderdjarigen, 20 negentigjarigen, enzovoort. Momenteel ben ik hier een van de allerjongsten. Wie in hemelsnaam gaat er in een botsautootje zitten? Buurvrouw Madame Fargue misschien? In haar jeugd bestonden nog geen auto's, dus kan dat best wel spannend zijn.

Ooit moet ik nog eens een column schrijven over kermisgeluiden. Die klinken namelijk op de Sinksenfoor van Antwerpen exact hetzefde. Zouden die lui allemaal familie van elkaar zijn? In elk geval doen ze inkopen bij dezelfde platenfirma.

Morgen terug naar Saint-Pompon

Vanavond vroeg naar bed en dan tegen een uur of twee opstaan. Een pot koffie met mijn traditioneel sudokootje en dan de auto in, op weg naar het zuiden. Vóór zeven uur ben ik dan Parijs voorbij en omdat er in het weekend geen vrachtverkeer op de Franse wegen rijdt, heb ik de weg bijna voor me alleen. Ditmaal ga ik niet met de SSR, maar met de Avalanche. Ik moet volgende week namelijk met bouwmaterialen sjouwen en dat kan beter met een werkpaard.
Volgende week staat er veel op het programma. Op de 15e is de druivenpluk. Verder heb ik Christian beloofd dat ik een binnenmuur in zijn huis zal slopen. Dit als tegenprestatie voor het gebruik van zijn bulldozer. Als het goed is, begint Frédéric met de zoldervloer. Dat is eenderde van het totale huisoppervlak, tot nu toe onbenut.
Maar vooral ga ik naar Saint-Pompon om me op te sluiten. Ik moét namelijk nog een volledig boek schrijven en de deadline nadert. Voor dat boek kreeg ik al een half jaar geleden de opdracht, maar die liet ik voor wat het was. Ik kan namelijk alleen presteren onder hoge druk.


Dit is m'n Avalanche. Als u die op het marktpleintje ziet, ben ik thuis. Kom gerust langs voor een glas.

Met Jean-Pierre Marielle

Gisteren was onze Franse redacteur Philippe op bezoek bij de beroemde chef Marc Meneau. Daar was toevallig ook acteur Jean-Pierre Marielle aanwezig, een huisvriend van de chef. Philippe mocht voor de foto bij de acteur op schoot.